Prof. Dr. Reginald Deschepper

Medisch Antropoloog aan de Vrije Universiteit van Brussel
Voorzitter van LifeMe vzw
Lid van de raad van advies van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn.

Ik heb Reginald Deschepper leren kennen op het eerste Jaarlijkse Leefstijl Congres georganiseerd door TNO en het LUMC, een samenwerking die nu bekend is als het Nederlands Innovatiecentrum voor Leefstijlgeneeskunde.

Reginald was naar het congres gekomen omdat hij zelf al geruime tijd plannen had om de Leefstijlgeneeskunde ook in België in te voeren. We maakten kennis met elkaar tijdens de lunch en deelden onze visies. Recentelijk ontving ik deze mail van hem:

Beste Wim,

We hebben elkaar vorig jaar ontmoet op het Lifestyle as Medicine congres in Leiden. Ik hoop dat het ondertussen goed met u gaat en dat u nog altijd even enthousiast bent over de levensstijl aanpak.

Het congres en onze ontmoeting waren zo inspirerend dat we nu ook in België een eerste congres plannen op zaterdag 8 december 2018. Het vindt plaats aan de Vrije Universiteit Brussel.

Hierbij wil ik u vragen of u zou kunnen spreken op ons congres (net zoals u dat zo overtuigend deed in Leiden). Daarnaast nodigen wij u graag uit om betrokken te worden bij onze non-profit organisatie LifeMe: levensstijl als medicijn vzw. Dit is een initiatief van een tiental mensen (onderzoekers, artsen, patiënten). Uw input zou heel nuttig kunnen zijn. We vergaderen geregeld en ik zou u willen vragen om ook aan deze vergaderingen deel te nemen.

In bijlage al een eerste (nog onvolledig) voorstel van programma. Uw suggesties, aanvullingen zijn zeker welkom!

Hopende op een positieve reactie teken ik met vriendelijke groeten

Reginald

Naar aanleiding van bovenstaande e-mail is de Reginald een dagje naar Nederland gekomen. We bespraken onder meer onze visies, en wisselden wederzijds informatie uit. Echter, zo’n dag vliegt voorbij en er zijn nog heel veel interessante onderwerpen onbesproken. In de tijd na zijn bezoek had ik het genoegen om deel te nemen aan de podcast bij Boris van de Ven. Gelukkig had Reginald net vakantie en dus tijd om de nodige uren te investeren in het beluisteren van de podcast en het lezen van de bijbehorende achtergrond informatie. Naar aanleiding van deze podcast kreeg ik onderstaand bericht van Reginald dat ik toch hier wil delen.

Beste Wim,

Ik heb de podcast helemaal kunnen bekijken en vind het enorm interessant. Zoals ik al in onze eerdere gesprekken had kunnen ervaren, blijkt ook uit deze podcast hoe onderlegd jij bent in die materie. Wat jij zegt is baanbrekend, niet enkel omwille van de inhoud maar ook de vorm (een bottom-up benadering waarin patiënten zelf het initiatief nemen en andere patiënten ondersteunen, in samenwerking met artsen en onderzoekers). Dit is een ware paradigma shift (om de terminologie van Thomas Kuhn te gebruiken).

Het werk en inzichten van de Stichting Je Leefstijl als Medicijn zijn van direct belang voor mensen met diabetes maar het is ook relevant op een algemener niveau voor onze visie op gezondheid en geneeskunde. Als medisch antropoloog besef ik maar al te goed dat onze manier waarom we omgaan met ziekte en geneeskunde, inclusief onze wetenschappelijke benadering (biomedicine) en de manier waarop geneeskunde georganiseerd wordt, niet los staan van de culturele context en van de normen en waarden van onze samenleving. Vele artsen en onderzoekers denken nog dat onze vorm van geneeskunde ‘universeel’ en ‘cultuurvrij’ is. Jullie kijk maakt duidelijk dat dit niet zo is. Gelukkig zijn we nu op een moment aangekomen waarbij we  tot een synthese kunnen komen, gebaseerd op kennis en inzichten vanuit verschillende perspectieven: hedendaagse biomedische wetenschap, traditionele kennis, niet-westerse inzichten…

Een belangrijk punt is dat die inzichten niet enkel meer top-down gebeuren (vanuit professoren naar artsen en dan naar patiënten) maar ook, zoals bij jullie, bottom-up: patiënten die zelf op zoek gaan naar de info en die, dankzij internet e.d., die kennis vinden). Ook dit is niet minder dan een stille revolutie. Ik merk hoe mijn collega’s aan de universiteit onder een enorme druk staan (onder andere om te publiceren, geld te zoeken voor onderzoek, organisatie van onderwijs en dergelijke) en daardoor nauwelijks nog tijd hebben om zich te verdiepen in nieuwe zaken en om na te denken over grotere samenhang van de beschikbare kennis. Ook hier zijn jullie weer een voorbeeld van een nieuw model waarbij de oude breuklijn tussen academische kennis en leken verdwijnt.

Kortom, ik waardeer enorm het werk dat jullie doen. Een volgende stap is wetenschappelijk onderzoek om de aanpak die jullie in de praktijk brengen (zowel het programma dat jullie voorstellen als de vorm: coachen van andere patiënten) te testen in een goede (RCT) studie. Ik ben zelf zeer geïnteresseerd om daaraan mee te werken.

Naast het belang voor diabetespatiënten lijkt deze levensstijl benadering ook veelbelovend voor heel wat andere aandoeningen die te maken hebben met onze huidige levensstijl. Nederland is inderdaad al een stap verder dan België maar we hopen jullie vlug bij te benen. Ik hoop dat we dit kunnen doen door een intense samenwerking met de stichting Je Leefstijl als Medicijn en de academici waarmee jullie samenwerken. Een volgende stap is wellicht dat we eens een  dag samenzitten met andere experten en geïnteresseerden die bereid zijn deze veelbelovende aanpak van ‘levensstijl als medicijn’ verder uit te werken.

Ik kijk alvast uit naar onze volgende meeting en ben ook heel blij dat je zult deelnemen aan ons eerste ‘Levensstijl als medicijn’ congres in België op 8 december.

Hartelijke groeten

Reginald

Boeken door prof. Reginald de Schepper


Artikelen door Reginald Deschepper