Loslaten
Moeder zijn gaat onvermijdelijk samen met een proces van loslaten. Op het moment dat mijn kinderen hun eerste stapjes zetten begon voor mij het proces van loslaten en zetten zij hun eerste stappen op weg naar zelfstandigheid. Loslaten gaat het makkelijkste in een veilige omgeving. Leren lopen doe je liever in huiselijke kring, bij voorkeur met ouders die je aan beide kanten met gespreide armen opvangen, dan langs een drukke straatweg. In elke ontwikkelingsfase probeer ik te kijken naar de vaardigheden van mijn kinderen en de beschikbare steun in hun nabijheid om te kunnen beoordelen wat er nodig is om hen weer een stapje te laten zetten op weg naar hun onafhankelijkheid. Loslaten is een ingewikkeld proces en een ziekte als diabetes type 1 maakt dit extra uitdagend.
Bij diabetes wordt het tempo, waarin ik mijn kinderen verantwoordelijkheid en regie over hun ziekteproces geef, door dezelfde factoren beïnvloedt als bij andere fasen in hun ontwikkeling. Ik kijk naar hun vaardigheden en de beschikbare steun in hun omgeving.
Met betrekking tot diabetes maak ik een onderscheid in verschillende vaardigheden.
Kennis
Het vergaren van kennis is meer dan een boek lezen. Je een theorie eigen maken is erover horen, lezen, er beelden van zien, het ervaren en deze informatie kunnen delen met anderen. Mensen leren op verschillende manieren, de ene is meer visueel ingesteld en een ander meer auditief en weer een ander moet het eerst zelf ervaren.
Mijn dochter heeft een heel sterk auditief geheugen. Voorgelezen worden vond ze heerlijk en jarenlang heb ik dat iedere avond gedaan. De volgende dag vroeg ik vaak aan haar of ze wist waar we gebleven waren. Ze herhaalde dan letterlijk de laatste zinnen die ik de dag daarvoor had voorgelezen. Voor haar werkt het heel goed om veel over diabetes te praten met elkaar.
Xander is een kind dat veel meer ervarend leert en is daarnaast visueel ingesteld. Voor hem werkt een spiegelende manier van leren beter. Op het moment dat hij een bepaalde ervaring heeft, bijvoorbeeld een hoge bloedsuikerwaarde, kan dat een moment zijn om daar kort het gesprek over aan te gaan.
Toch blijft de kennisoverdracht rondom diabetes sterk auditief maar doordat ik weet dat zijn leervoorkeur daar minder bij aansluit kies ik voor vaker een korte uitleg waarbij ik het zoveel mogelijk probeer te visualiseren.
De beste manier om te testen of je iets goed begrepen hebt én om je de stof nog beter eigen te maken is datgene wat je geleerd hebt uitleggen aan een ander. Dit uitleggen aan een ander en het gesprek aangaan over diabetes stimuleer ik bij mijn kinderen. Het leert hun tevens om het normaal te vinden over hun ziekte te praten.
Kennis over diabetes
Bij de diagnose van Xander wist ik nagenoeg niets over diabetes. Dat betekende dat ik, in een korte tijd, veel te leren had. Tijdens de ziekenhuisopname vond ik een boekje ‘Tim’s grote avontuur” dat ontwikkeld was voor kinderen van zijn leeftijd. Dit boekje hebben we als gezin gelezen en de beeldende verhaallijn was een hulpmiddel voor het leerproces van Xander. De nieuwe inzichten die ik in de loop der tijd, al lerend verkreeg, deelde ik met mijn kinderen en legde het op een begrijpelijk niveau uit. Ook de risico’s van diabetes en insuline heb ik op rustige wijze met hen besproken. Door het rustig en vanuit vertrouwen te bespreken ontstond er geen angst maar een gevoel serieus genomen te worden.
Kennis over diabetes hulpmiddelen
Bij een ziekte als diabetes krijg je te maken met een grote verscheidenheid aan diabetes hulpmiddelen. Het is belangrijk dat je daarbij weet wat je gebruikt, hoe je het gebruikt en waarom je het gebruikt. Naarmate wij meer leerden over diabetes en de daarbij behorende hulpmiddelen konden we ze effectiever toepassen en begrepen de kinderen de noodzaak beter. Dit is erg belangrijk om ‘therapietrouw’ te bevorderen. Gebrek aan therapietrouw is een veel voorkomend probleem bij chronische ziekten en wordt vaak gezien bij tieners met diabetes type 1. Voor ons was de kennis over de diverse insuline soorten en verschillen qua werkingsduur informatie waarmee we het diabetesmanagement sterk konden verbeteren.
Kennis over voeding
Voeding beïnvloedt op diverse manieren de bloedsuiker. (lees daarover verder in dit artikel)
Leren kijken naar voeding als leverancier van energie en dit vertalen in verschillende energiebronnen was wennen voor mij. Om me deze kennis eigen te maken heb ik gesproken met een natuurvoedingsdeskundige en diverse diëtisten. Door gesprekken met ervaringsdeskundigen leerde ik informatie over diabetes en diabetes hulpmiddelen te combineren met de effecten van voeding op de bloedsuiker. Het was een proces van ontdekkend leren voor mij en de kinderen. We bespraken samen de theorie, bedachten een plan, kozen om beurten recepten uit, waar we gezamenlijk boodschappen voor deden of die we gezamenlijk bereidden.
De animatie video van Dr. Bernstein’s Diabetes Solution vormde een mooie visuele ondersteuning over het belang van voeding voor een stabiel diabetesmanagement
Het onderzoeken, bespreken en ervaren van de effecten van voeding op de bloedsuikerwaarden gaf de kinderen veel inzicht en leidde tot het maken van weloverwogen keuzen.
Communicatieve- en sociale vaardigheden, zelfinzicht
Loslaten is voor mij een geleidelijk en continu proces. Het komt voort uit een open dialoog en wordt gecombineerd met educatie. Naarmate kennis groeit, groeit ook het vertrouwen. Het vertrouwen in het eigen kunnen. Ik bevestig ze daarin, door hun keuzen en besluiten leidend te laten zijn in de afwegingen die we maken rondom het omgaan met diabetes.
Het is immers hun lichaam en leven. Daarmee geef ik ze een eigen verantwoordelijkheid, passend bij hun gedrag. Ze zijn voor mij en hun behandelaars een serieuze gesprekspartner. We praten niet over hen maar met hen.
Mijn ervaring is dat door mijn kinderen en hun behoeften serieus te nemen, hen deelgenoot te maken van mijn afwegingen en hen mee te nemen in het leerproces, ze allebei bewuste weloverwogen keuzen maken over voeding en het omgaan met diabetes. Dit bevordert hun intrinsieke motivatie om met ondersteuning van leefstijl hun ziekte te managen.
Amber werd medisch volwassen; loslaten op medisch gebied
Mijn dochter werd binnen een jaar na haar diagnose medisch volwassen. Het proces van loslaten op medisch gebied heb ik met haar veel sneller moeten doorlopen. Haar auditief ingestelde leervermogen is daarbij van grote waarde geweest. Inmiddels voert ze zelfstandig gesprekken met het medisch team. Ze geeft aan diverse partijen uitleg over hoe ze haar diabetesmanagement vormgeeft middels leefstijl. Op het gebied van voeding is ze zelfredzaam en ze weet dit in diverse sociale omstandigheden op capabele en creatieve wijze toe te passen.
Xander op kamp voor mij een grote stap qua loslaten
Op dit moment van schrijven heb ik een grote stap gezet qua loslaten. Xander is op kamp met de scouting en regelt daar met ondersteuning van de scouts zelf het meten en spuiten. Het enige waarin ik assisteer is het overleg rondom de te spuiten hoeveelheid insuline. In het proces van loslaten is dit voor mij opnieuw een afweging geweest op het gebied van vaardigheden en beschikbare steun in zijn omgeving.
Dat we dit hebben kunnen realiseren is te danken aan een open communicatie over diabetes. Dit houdt in: aangeven, vragen en bespreken wat er nodig is, gezamenlijk denken in oplossingen en bovenal vertrouwen in elkaar!
Benieuwd hoe Xander het heeft gehad op kamp?
Lees hier het persoonlijk verhaal van Xander en zijn ouders.
Zelfstandig op kamp met diabetes type 1
Corine Heijneman is moeder van twee kinderen met diabetes type 1.
Xander werd in december 2018 op de leeftijd van 6 jaar gediagnosticeerd en Amber kreeg, op vijftienjarige leeftijd, in de zomer van 2019 dezelfde diagnose. Met ondersteuning van hun medische team managen ze de diabetes volgens de leefstijlmethode van de Amerikaanse arts Bernstein.
Hun ervaring en verhaal mag niet worden opgevat als medisch advies. De auteur en Je Leefstijl Als Medicijn aanvaarden geen aansprakelijkheid voor besluiten over de behandeling van ziekten die op basis van de informatie in dit artikel zijn genomen.
Indien u overweegt over te stappen naar deze leefstijlmethode bespreek dit dan met uw arts.
Diabetes 1 In Eigen Hand op Facebook
Diabetes 1 In Eigen Hand heeft een online supportgroep voor mensen met diabetes Type 1 en LADA die hun inzicht in het effect van leefstijl bij diabetes willen vergroten.
Het is een groep met een fijne sfeer waar we van elkaar leren en elkaar steunen, motiveren en inspireren.
