Implementatie van leefstijl als medicijn in de lokale gemeenschap

Beste Wim,

Deze brief is bedoeld als hartgrondige ondersteuning van het Diabetes Doorbreken’ initiatief van Stichting Je Leefstijl Als Medicijn.

We weten steeds beter dat onze manier van leven ten grondslag ligt aan veel van de chronische ziekten waarmee wij vandaag de dag te maken hebben. De geneeskunde probeert de schade te herstellen met behulp van medicijnen en operaties. Daarmee blijven de wortels van de problemen echter buiten schot. Type 2 diabetes mellitus is het prototype van ziekten die direct met onze leefstijl samenhangen.

Het wordt steeds duidelijker dat deze ziekte veruit hét beste aangepakt kan worden door grondige aanpassing van leefstijl. Verandering van leefstijl is een grote uitdaging in een maatschappij die ons voortdurend verleidt tot verkeerde keuzes.

Toch zijn er mensen die bewijzen dat het kan. Wim is daar het schoolvoorbeeld van. Hij besloot enkele jaren terug zijn type 2 diabetes aan te pakken door zijn leefstijl grondig aan te passen. De enorme verbetering die zijn mentale en fysieke gezondheid sindsdien heeft ondergaan is een stralend voorbeeld voor velen die hetzelfde voor ogen hebben.

Diabetes Reset is een prachtig initiatief van een rolmodel om lotgenoten te inspireren ook hun manier van leven aan te passen voor optimale gezondheid.

We werken nu al geruime tijd samen aan de medische en maatschappelijke veranderingen die daarvoor nodig zijn. Ik denk dat het Diabetes Reset initiatief bij uitstek past in die veranderingen.

Met hartelijke groet,

Prof. dr. Hanno Pijl

Geachte Heer Tilburgs,

Ik schrijf u deze brief om uw projectaanvraag “Diabetes Doorbreken” te ondersteunen. Al geruime tijd heb ik contact met u en werken wij samen aan de implementatie van een leefstijl als medicijn therapie in de Nederlandse gezondheidszorg. Uw website “Je Leefstijl als Medicijn” is een belangrijk communicatie kanaal en bron van informatie en inspiratie voor iedereen in Nederland door zijn/haar eigen leefstijl aan te passen.

Leefstijl gerelateerde aandoeningen vormen een grote uitdaging voor Nederlanders en de Nederlandse gezondheidszorg. Het bewijs neemt toe dat deze ziekten bij mensen een halt toe geroepen kunnen worden en zelfs omgekeerd kunnen worden door leefstijl. Het gaat hier niet alleen om wetenschappelijk bewijs, maar ook om het bewijs dat mensen zelf leveren, buiten studies om.

“Je Leefstijl als Medicijn” maakt niet alleen het wetenschappelijk bewijs beschikbaar en begrijpbaar voor mensen. Het maakt het ook mogelijk dat mensen onderling ervaringen kunnen delen en elkaar kunnen inspireren. Dit maakt van “Je Leefstijl als Medicijn” en Wim Tilburgs een essentiële schakel in onze gezamenlijke inspanningen om Nederland vrij te maken van leefstijl gerelateerde ziekten.

Hartelijke groet,

Ben van Ommen

Wat Stichting Je Leefstijl Als Medicijn doet  is baanbrekend, niet enkel omwille van de inhoud maar ook de vorm (een bottom-up benadering waarin patiënten zelf het initiatief nemen en andere patiënten ondersteunen, in samenwerking met artsen en onderzoekers). Dit is een ware paradigma shift (om de terminologie van Thomas Kuhn te gebruiken).

Het werk en inzichten van de Stichting Je Leefstijl als Medicijn zijn van direct belang voor mensen met diabetes maar het is ook relevant op een algemener niveau voor onze visie op gezondheid en geneeskunde. Als medisch antropoloog besef ik maar al te goed dat onze manier waarom we omgaan met ziekte en geneeskunde, inclusief onze wetenschappelijke benadering (biomedicine) en de manier waarop geneeskunde georganiseerd wordt, niet los staan van de culturele context en van de normen en waarden van onze samenleving. Vele artsen en onderzoekers denken nog dat onze vorm van geneeskunde ‘universeel’ en ‘cultuurvrij’ is. Jullie kijk maakt duidelijk dat dit niet zo is. Gelukkig zijn we nu op een moment aangekomen waarbij we  tot een synthese kunnen komen, gebaseerd op kennis en inzichten vanuit verschillende perspectieven: hedendaagse biomedische wetenschap, traditionele kennis, niet-westerse inzichten…

Een belangrijk punt is dat die inzichten niet enkel meer top-down gebeuren (vanuit professoren naar artsen en dan naar patiënten) maar ook, zoals bij jullie, bottom-up: patiënten die zelf op zoek gaan naar de info en die, dankzij internet e.d., die kennis vinden). Ook dit is niet minder dan een stille revolutie. Ik merk hoe mijn collega’s aan de universiteit onder een enorme druk staan (onder andere om te publiceren, geld te zoeken voor onderzoek, organisatie van onderwijs en dergelijke) en daardoor nauwelijks nog tijd hebben om zich te verdiepen in nieuwe zaken en om na te denken over grotere samenhang van de beschikbare kennis. Ook hier zijn jullie weer een voorbeeld van een nieuw model waarbij de oude breuklijn tussen academische kennis en leken verdwijnt.

Naast het belang voor diabetespatiënten lijkt deze levensstijl benadering ook veelbelovend voor heel wat andere aandoeningen die te maken hebben met onze huidige levensstijl. Nederland is inderdaad al een stap verder dan België maar we hopen jullie vlug bij te benen. Ik hoop dat we dit kunnen doen door een intense samenwerking met de stichting Je Leefstijl als Medicijn en de academici waarmee jullie samenwerken. Een volgende stap is wellicht dat we eens een  dag samenzitten met andere experten en geïnteresseerden die bereid zijn deze veelbelovende aanpak van ‘levensstijl als medicijn’ verder uit te werken.