Graag deel ik met u een paar paragrafen uit de nieuwe richtlijn voor huisartsen die net vorige week uit is. Die is behoorlijk bijgesteld (het werd tijd) . De zogenaamde:

Cardiovasculair Risicomanagement richtlijn.

Dit is een protocol die huisartsen gebruiken om in te schatten

  • wat het risico is dat iemand een hart en vaat ziekte zal krijgen, en/of het risico dat iemand hieraan zal overlijden
  • wanneer is het dan nodig om medicatie te geven om cholesterol (wat als een risicofactor wordt gezien) te verlagen: een statine dus?

Om het risico op sterfte aan hart en vaatziekten binnen tien jaar te schatten zoekt uw huisarts het vakje dat past bij het geslacht, leeftijd, roken, systolische bloeddruk en verhouding totaal cholesterol/ HDL-cholesterol (ratio). Zo kun je het risico verlagen van rood (hoog) naar groen (laag) door te stoppen met roken. Dit werkt vaak veel beter dan een medicijn. Zie de tabellen onder dit artikel.

U ziet dat de tabel niet boven de 65 jaar komt. In het protocol staat hierover (en ik citeer letterlijk)

‘Een van de meest controversiële onderdelen van cardiovasculaire preventie is de vraag of ouderen,….in aanmerking komen voor medicamenteuze preventie. Het stimuleren van een gezonde leefstijl, zoals voldoende lichaamsbeweging en goede voeding, geldt eveneens voor ouderen…..Bij personen zonder bekende hart- of vaatziekten wordt het bewijs dat medicamenteuze preventie effectief is steeds minder overtuigend naarmate personen ouder worden.

Vooral voor kwetsbare ouderen is er weinig bewijs. Dit geldt vooral voor behandeling met statines, waarvan het gunstige effect op overlijden en ziekte door hart- en vaatziekten bij ouderen zonder hart- en vaatziekte als onzeker moet worden beschouwd.

….Stoppen met preventieve medicatie is aangewezen bij bijwerkingen die als ernstig ervaren worden. In de overige gevallen moet per patiënt een afweging worden gemaakt, waarbij het vermijden van polyfarmacie en de wens van de patiënt belangrijke componenten zijn….’

Ik zou bijna zeggen…ik hoef hier niets aan toe te voegen…eindelijk worden we wijzer en gaan we genuanceerder om met zware medicatie zoals statines.

Zie het advies van de richtlijn bij de verschillende kleurtjes:

groen:

  • laag tot matig verhoogd risico: leefstijladvies aanbevolen, medicamenteuze

behandeling is in deze risicocategorie zelden aangewezen

geel;

  • hoog risico: leefstijladvies aangewezen, overweeg medicamenteuze therapie;

rood:

  • zeer hoog risico: leefstijladvies aangewezen, medicamenteuze therapie meestal

Dames en Heren: kijk zelf of u groen, geel of rood bent. (misschien bent u wel geen van allen, en bent u gewoon een mens en geen schaakbord). En als je volgens de kleurtjes of de dokter een medicijn nodig hebt: kijk dan hoeveel je risico omlaag gaat en maak een weloverwogen keuze. Doet dit met een calculator waar je al je waardes kunt invullen: of doe dit samen met uw huisarts of POH.

https://www.u-prevent.com/nl-NL/Calculators/Menu

Deze nieuwe richtlijn heeft meer dan een jaar op zich laat wachten. Men was het er niet over eens. De wetenschap blijkt dus enorm verdeeld. Hoewel er nog steeds een cholesterol verlager (statine) wordt gegeven bij mensen die al hart en vaatziekten hebben is het lang niet meer altijd vanzelfsprekend als je geen hart en vaatziekte hebt. Als je dus bijvoorbeeld diabetes type 2 hebt zonder verdere complicaties staat volgens deze nieuwe richtlijn dat je niet meteen aan de cholesterolremmers geslingerd hoeft te worden. Gelukkig. Je mag zelf een afweging maken. Eindelijk.

En wat mag je zeker meenemen in je overweging als je je risico wilt verlagen op het krijgen van een hart en vaatziekte? (want even voor de duidelijkheid, U overweegt en beslist,  want het is uw lichaam!)

  • Met gezonde voeding (mediterraan of zeer koolhydraat beperkt) verbeter je de toestand van je vaten en verminder je dus je risico
  • Stop met roken: veel beter dan een pilletje
  • Ga meer bewegen: met bewegen kun je je LDL verlagen. Ook veel beter dan een pil.
  • Ontspan: niets is beter voor je hart en vaten
  • En slaap…diep, lang en goed….nog veel beter dan een pilletje.